Meten is weten
Wanneer we spreken over maten en toleranties, zullen we ongetwijfeld nadenken over welke meetgereedschappen we kunnen en moeten gebruiken.
Voor iedere waarde bestaat er een meetinstrument om precies de juiste gegevens af te lezen. Afhankelijk daarvan kies je daarom een meetgereedschap dat de waarde kan meten die u voor ogen heeft.
Hieronder krijgen we overzicht over de meest voorkomende en gebruikte meetgereedschappen en hun gebruik.
Meetgereedschappen
Betrouwbare meetinstrumenten zijn van groot belang binnen de industrie. Ze geven ons duidelijke informatie over diverse fysieke grootheden zoals lengte, dichtheid,
helling, kracht, druk, temperatuur en nog veel meer. Omdat elk detail telt als het gaat om meetapparatuur en deze ook onder zware omstandigheden de juiste gegevens
moeten leveren is het dan ook van uiterst belang om je meetgereedschappen altijd voorzichtig te behandelen, correct te gebruiken en te onderhouden!
Controle van assen
Schuifmaat
Dit meetinstrument wordt gebruikt voor het meten van verschillende maten. Men kan een schuifmaat gebruiken voor het meten van:
- Buitenmaten
- Binnenmaten
- Dieptematen
Een schuifmaat wordt ook wel een schuifpasser genoemd. Met dit
meetgereedschap kan men nauwkeuriger meten dan wanneer men een rolmaat of
liniaal gebruikt.
Er zijn verschillende schuifmaten maar de gebruikelijke schuifmaten kan men
gebruiken tot een meetnauwkeurigheid van 1/10 of 1/20 mm.
Micrometer
Een schroefmaat wordt ook wel een micrometer genoemd en is een
meetinstrument met een ingebouwde precisieschroef, die versteld wordt door een
draaibare trommel.
Bij een analoge schroefmaat is op de trommel een nonius met een schaalwaarde aanwezig om de meetwaarde te kunnen aflezen.
Een digitale schroefmaat heeft een digitale aflezing waardoor er minder kans bestaat op afleesfouten.
Bekkaliber
Een bekkaliber is een voorbeeld van een kaliber waarmee uitwendige maten
kunnen worden bepaald.
In een bekkaliber bestaat uit een goedkeurzijde en een afkeurzijde.
De goedkeurzijde moet over het hele werkstuk heen passen zonder dat
daarbij geweld of druk wordt uitgeoefend.
De goedkeurzijde bepaald de grootste grensmaat waarbinnen een werkstuk moet vallen.
De bek die niet mag passen wordt de afkeurzijde genoemd. Dit is de kleinste grensmaat.
Wanneer een werkstuk hierbinnen past is het werkstuk te klein om binnen de tolerantie te vallen.
Controle van boringen (gat)
Schuifmaat
Dit meetinstrument wordt gebruikt voor het meten van verschillende maten. Men kan een schuifmaat gebruiken voor het meten van:
- Buitenmaten
- Binnenmaten
- Dieptematen
Een schuifmaat wordt ook wel een schuifpasser genoemd. Met dit
meetgereedschap kan men nauwkeuriger meten dan wanneer men een rolmaat of
liniaal gebruikt.
Er zijn verschillende schuifmaten maar de gebruikelijke schuifmaten kan men
gebruiken tot een meetnauwkeurigheid van 1/10 of 1/20 mm.
Binnenmicrometer (3 punts-)
Dit zijn schroefmaten voor het snel en nauwkeurig controleren van een inwendige maat, voor een groot meetgebied. De keuze van ons gebruikte meetgereedschap zal afhankelijk zijn van het meetbereik van de driepunts gatschroefmaat of binnenmicrometer.
Penkaliber
Met een penkaliber worden de binnenmaten, of inwendige maten van een werkstuk
bepaald. Het wordt gebruikt voor het meten van gaten in een werkstuk. Penkalibers
hebben net als bekkalibers een goedkeurzijde en een afkeurzijde.
De goedkeurzijde bevat het langste meetvlak. Deze zijde moet in het gat van het werkstuk passen zonder daarbij geweld of druk te gebruiken.
Omdat het penkaliber regelmatig kan worden gebruikt is deze onderhevig aan slijtage. Daarom is de goedkeurzijde voorzien van het langste meetvlak.
De afkeurzijde is voorzien van een klein meetvlak. De afkeurzijde mag niet in het gat van het werkstuk passen omdat het anders te groot is.
Controlemeetblad
Hieronder kunnen jullie een voorbeeld vinden van een meetblad, hierop worden alle maten gestructureerd genoteerd ter controle. Dit zorgt voor een duidelijk overzicht van de bemating, welk soort passing het gaat en het tolerantieveld.
Maak jouw eigen website met JouwWeb