De schuifmaat
Leerplandoelen:
De volgende leerplandoelen zullen we trachen te bereiken op deze pagina:
Attitudes:
We streven naar het inzetten op volgende attitudes:
- stiptheid
- nauwkeurigheid
- orde en netheid
De schuifmaat
Doel:
Een schuifmaat is meetgereedschap die we gebruiken om nauwkeurig een maatbepaling uit te voeren. Het stelt ons in de mogelijkheid om volgende maten te bepalen:
- meten van binnen- en buitenmaten.
- meten vanhoogtes.
- meten van dieptes.
- meten van binnen- en buitendiameters.
Opdracht 1:
Klik op de onderstaande button en vul het juiste woord die ontbreekt in de tekst
Veel plezier!

Onderdelen:
Voordat wij verder gaan laten we je eerst zien uit welke onderdelen de (analoge) schuifmaat bestaat. Een aantal van de gebruikte termen kom je verderop op deze pagina weer tegen, dus dan is het handig als je weet waar we het over hebben.

1. Binnenmeetbekken
2. Klemschroef
3. Slede
4. Dieptemaat
5. Lineaal
6. Referentievlak
7. Maatverdeling
8. Nonius
9. Buitenmeetbekken
10. Hoogtemeetbekken
Opdracht 2:
Klik op onderstaande button om de oefening te starten of scan de QR-code met je GSM.

Meetwaarde aflezen:
De meetwaarde van een analoge schuifmaat bepaal je door de afgelezen waarde van de maatverdeling en de waarde van de nonius bij elkaar op te tellen.
Je leest de nonius af op de plaats waar een streepje van de nonius precies in het verlengde van een streepje van de maatverdeling ligt.
In het voorbeeld heeft de schuifmaat een aflezing van 0,05 mm.
- A: Aflezing maatverdeling
- B: Aflezing nonius
- C: Meetwaarde (=A+B)

Klik op onderstaande button om de instructiefilm te bekijken, ga daarna naar de volgende opdracht wanneer je er klaar voor bent!
Veel succes!
Opdracht 3:
Ga in groepjes van 2 zitten en probeer samen de volgende afbeeldingen correct af te lezen! Stuur elkaar bij als het even niet goed lukt.



Meetfouten voorkomen:
Meten met een schuifmaat lijkt simpel, maar ongemerkt kun je toch enkele foutjes maken. Met een verkeerd meetresultaat als gevolg. hieronder enkele tips die je helpen om deze fouten te voorkomen zodat je de juiste meetwaarde afleest.
Meetkracht
Oefen geen grote kracht op het werkstuk uit. Te veel meetkracht resulteert in een meetfout doordat de meetbek gaat kantelen.

Parallaxfout
Door het hoogteverschil tussen de bladen van de noniusaflezing en de maatverdeling ontstaat een parallaxfout wanneer je in een schuine richting (positie A) op de af te
lezen schaal kijkt.
Lees de maatverdeling/nonius dus altijd af vanuit een kijkhoek loodrecht op het af te lezen punt van de schaal.

Opdracht 4: weten - meten - uitwisselen
Nu volgt een kleine oefening op het correct hanteren van de schuifmaat, meetfouten voorkomen!
Benodigdheden:
- persoonlijke schuifmaat
- zeskantmoeren
Neem elk een willekeurige moer en ga in groepjes van 4 zitten.
Meet nu individueel jullie gekozen moer op en noteer de buitenmaat op een blaadje papier!
Geef jullie moer door in wijzerzin en meet nu de moer die je verkregen hebt op, noteer ook deze maat op jullie blaadje papier.
Doe dit tot wanneer je alle moeren opgemeten hebt van elk groepslid.
Vergelijk nu van alle 4 de moeren, de opgemeten maat...
Zijn alle opgemeten waarden gelijk? Dan heb je geen meetfouten gemaakt, zijn ze verschillend? Meet de maat opnieuw en laat je bijstaan door de groepsleden.
Good luck
Buitenmeting
Breng het werkstuk altijd zo dicht mogelijk bij het referentievlak en laat de meetvlakken zo goed mogelijk op het werkstuk aansluiten.

Opdracht 5: buitenmeting
Benodigdheden:
- persoonlijke schuifmaat
- enkele stukken zaagmateriaal (vierkant, plat, rond...)
Ga naar de werkplaats, neem enkele stukken zaagmateriaal van verschillende vorm en grootte en bepaal de correcte buitenmaat. Herhaal de meting en controleer op juistheid, heb je een andere meting? Controleer je houding en meetdruk.
Veel succes!
Binnenmeting
Plaats de binnenmeetbekken zo diep mogelijk in de opening en laat ze goed op het werkstuk aansluiten.
- (1) Zoek de grootste waarde (boring)
- (2) Zoek de kleinste waarde (groef)

Opdracht 6: binnenmeting
Duo-opdracht
Benodigdheden:
- persoonlijke schuifmaat
- enkele stukken zaagmateriaal (buisprofiel, profielmateriaal, rond...)
Ga naar de werkplaats, neem enkele stukken zaagmateriaal van verschillende vorm en grootte en bepaal de correcte binnenmaat. Herhaal de meting en controleer op juistheid, heb je een andere meting? Controleer je houding en meetdruk.
Geef na de meting het stuk door aan je duo-partner en laat deze de meting herhalen.
Vergelijk de meetresultaten bij elkaar en wees alert op meetfouten en meetdruk.
Veel succes!
Dieptemeting

Opdracht 7: dieptemeting
Benodigdheden:
- persoonlijke schuifmaat
- enkele stukken zaagmateriaal (vierkant, plat, rond...)
Ga naar de werkplaats, neem enkele stukken zaagmateriaal van verschillende vorm en grootte en bepaal de correcte dieptemaat. Herhaal de meting en controleer op juistheid, heb je andere meting? Controleer je houding en meetdruk.
Veel plezier!
Hoogtemeting
Zorg dat de meetvlakken goed op het werkstuk aansluiten.

Opdracht 8: hoogtemeting
Benodigdheden:
- persoonlijke schuifmaat
- enkele stukken zaagmateriaal (vierkant, plat, rond...)
Ga naar de werkplaats, neem enkele stukken zaagmateriaal van verschillende vorm en grootte en bepaal de correcte hoogtemaat. Herhaal de meting en controleer op juistheid, heb je andere meting? Controleer je houding en meetdruk.
Veel plezier!
Nu we alle mogelijke meetposities van dit meetgereedschap hebben besproken, gaan we iets dieper in op het onderhoud van dit toch wel vrij duur apparaat. Denk eraan altijd uw meetgereedschap bij niet-gebruik te bewaren in de daartoe voorzien hoes om beschadiging, eventueel vallen en stoten te voorkomen.
Zo gaat het een stuk langer mee!
Opdracht 9: onderhoud
Groepjes van 4
Benodigdheden:
- placemat
- schrijfgerei
- klok
Ga in groepjes van 4 zitten. Hou een brainstormsessie in de vorm van een placemat (zie voorbeeld hieronder) met als thema: mijn schuifmaat onderhouden.
Denk na over wat kan en niet kan, mag en niet mag om de levensduur van uw persoonlijk meetgereedschap te verlengen.
Noteer al jouw ideeën in jouw vak gedurende 10 min.
Daarna nemen jullie alle goede ideeën gezamenlijk ( 10 min.) door en noteren deze in het midden van de placemat.
Elke groep kiest zijn vertegenwoordiger en deze vertelt jullie bevindingen en ideeën voor de klasgroep. (5min.)
Veel plezier!

Onderhoud
- Vóór het meten moet je alle stof, vuil en spaanders van de geleidingen, meetvlakken en maatverdelingen verwijderen.
- Voordat je gaat meten met de schuifmaat, zorg je ervoor dat de nullijnen van de schuifmaat en de nonius overeenkomen wanneer de schuif gesloten is. Er mag geen lichtspleet tussen de meetbekken te zien zijn wanneer je ze tegen het licht houdt.
- Voordat je metingen met de dieptemeter uitvoert, zorg je ervoor dat de nullijnen van de schuifmaat en de nonius overeenkomen wanneer het meetoppervlak en het referentieoppervlak zijn ingesteld op een vlakplaat.
- Gebruik de schuifmaat nooit om aan draaiende werkstukken te meten; dit is gevaarlijk en bovendien slijten de meetvlakken snel.
- De geleidingen van de schuifmaat moeten altijd voorzien zijn van een dunne film schone olie. Het ontbreken van olie kan krassen op de referentievlakken veroorzaken waardoor de beweging van de slede niet meer soepel zal gaan.
- Zet bij het opbergen van je schuifmaat deze nooit helemaal op nul en vergrendel deze niet op deze stand met het borgschroefje
- Bewaar het meetgereedschap bij niet-gebruik in de daartoe voorzien hoes.
Even oefenen:
Klik op onderstaande button om jezelf even te testen!
Veel succes!
Nu we alle facetten over de schuifmaat hebben behandeld wordt het tijd voor een evaulatie.
Klik op onderstaande button om naar de I-test te gaan.
Maak jouw eigen website met JouwWeb